Ik word ontslagen: informatie voor de werknemer

Wat te doen als u (vaak onverwacht) voor een gesprek bij uw werkgever wordt geroepen?

Het gebeurt met enige regelmaat dat een werknemer onverwachts bij zijn leidinggevende wordt geroepen en de boodschap krijgt dat hij wordt ontslagen. Het is belangrijk om rustig te blijven en aan te horen wat de werkgever/leidinggeven/HR-adviseur te zeggen heeft. Stel vragen om duidelijkheid te verkrijgen over het ontslag en vraag een schriftelijke bevestiging hetgeen tegen u gezegd wordt. Geef aan dat u moet nadenken en stem nergens mee in. Teken ook vooral niets!!

Doorloop vervolgens onderstaande stappen.

Stap 1

Controleer uw arbeidscontract

Het hangt van uw arbeidscontract af of u iets, en zo ja wat, tegen het ontslag kunt doen. Het is daarom belangrijk dat u nagaat wat voor soort arbeidscontract u heeft. Is het een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, bepaalde tijd, oproepcontract, uitzendovereenkomst?

Staat er bijvoorbeeld een proeftijdbeding in uw arbeidsovereenkomst opgenomen? Dan kan uw werkgever u van het een op het ander moment ontslaan zonder inachtneming van een opzegtermijn. Máár let op: de duur van de proeftijd moet wel gecontroleerd worden want anders is deze niet geldig!!

Tijdelijk arbeidscontract

Wil uw werkgever uw tijdelijke arbeidsovereenkomst eerder dan de einddatum beëindigen? Dan moet in het contract staan dat dit kan doordat er een tussentijds opzegbeding in moet staan. En uw werkgever heeft een geldige ontslagreden nodig. Dat kan dus niet zomaar.

Uw werkgever kan ook de tijdelijke arbeidsovereenkomst niet verlengen. Hij hoeft hiervoor geen reden te geven. Vaak kunt u niets tegen doen. Máár let op: heeft u al meerdere tijdelijke contracten achter elkaar gehad? Dan kan er zomaar een arbeidscontract voor onbepaalde tijd zijn ontstaan oftewel een vast contract. 

Als u een tijdelijk contract van 6 maanden of langer heeft, moet uw werkgever op tijd (minimaal een maand van tevoren) laten weten of hij uw contract verlengt. Dit wordt aanzeggen genoemd. Doet de werkgever dit niet of te laat, heeft u recht op een aanzegvergoeding.

Vast arbeidscontract

Bij een vast arbeidscontract mag uw werkgever u alleen ontslaan als hij hiervoor een geldige ontslagreden heeft. Onderstaand komt dit verder aan de orde.

Uitzendcontract

Het hangt van uw contract af wat uw rechten zijn bij ontslag:

Heeft u in fase A, 1 of 2 een uitzendovereenkomst met uitzendbeding? Dan moet u vaak stoppen met uw werkzaamheden als de inlener geen werk meer voor u heeft. De inlener is het bedrijf waar u te werk gesteld bent. Uw formele werkgever is het uitzendbureau.
Heeft u in fase A, 1 of 2 een uitzendovereenkomst zonder uitzendbeding (detacheringscontract)? Dan kan het contract niet altijd zomaar stoppen. Vraag dan ook altijd juridisch advies als dit u overkomt.
Heeft u een uitzendovereenkomst van 6 maanden of langer? Dan mag het bedrijf ervoor kiezen om uw contract niet te verlengen. Het hoeft hiervoor geen reden te geven. Het uitzendbureau moet wel minimaal één maand vooraf (het aanzeggen) schriftelijk laten weten of uw arbeidsovereenkomst wordt verlengd. Gebeurt dit niet of te laat, heeft u recht op een aanzegvergoeding.
Heeft u meer dan 4 jaar of 6 contracten gewerkt in fase B of fase 3? Of zit u in fase C of 4? Dan heeft u een vast contract bij het uitzendbureau. Het uitzendbureau mag u pas ontslaan als hiervoor een geldige reden is.

Stap 2

Controleer of de opgegeven ontslaggrond geldig is

Bij een vast of tijdelijk contract moet uw werkgever een van deze redenen geven om u te mogen ontslaan:

1. Er is een dringende reden voor ontslag. U steelt bijvoorbeeld van uw werkgever, brengt anderen in gevaar, maakt bedrijfsgeheimen bekend of 2. u weigert werk.
3. Het gaat financieel slecht met het bedrijf. Dit heet een bedrijfseconomische reden of een bedrijfsorganisatorische reden.
4. U bent langer dan 2 jaar ziek.
5. U bent vaak ziek.
6. Er is sprake van disfunctioneren. De werkgever vindt dat u uw werk niet goed uitvoert.
7. De arbeidsverhouding is verstoord. Dit betekent dat de relatie tussen u en uw werkgever en/of collega's al lange tijd erg slecht is. En dit komt niet meer goed.
8. De cumulatie-ontslaggrond: een combinatie van bovenstaande gronden

Uw werkgever mag u ontslaan als u de pensioenleeftijd bereikt. Er is dan geen toestemming van UWV of de kantonrechter nodig. Hij hoeft u ook geen transitievergoeding te betalen.

In onderstaande situaties mag uw werkgever u niet ontslaan:

- omdat u ziek bent (soms kan de werkgever u ontslaan terwijl u ziek bent)
- omdat u zwanger bent
- tijdens zwangerschap (behalve bij een dringende reden, of als het bedrijf stopt)
- als de reden voor ontslag discriminatie is

Stap 3

Protesteer tegen het ontslag

Krijgt u van uw werkgever een ontslagvoorstel (bijvoorbeeld in de vorm van een vaststellingsovereenkomst) hoeft u hier niet mee akkoord te gaan. Daarnaast kan een werknemer over een voorstel nog onderhandelen (denkt u bijvoorbeeld over de hoogte van de transitievergoeding). 

Als u er samen met de werkgever niet over een ontslagregeling uitkomt of u gaat niet akkoord met ontslag, moet de werkgever bij het UWV toestemming vragen om u te mogen ontslaan of hij moet de kantonrechter vragen het dienstverband te ontbinden.

Als u naar huis wordt gestuurd of op staande voet bent ontslagen, is het belangrijk dat u snel reageert. Stuur de werkgever een email of een aangetekende brief dat u niet akkoord gaat en dat u bereid/beschikbaar bent voor uw werk.

Ontslag werknemer via UWV

De werkgever moet soms toestemming vragen aan UWV om u te mogen ontslaan. Dat is verplicht bij ontslag om deze redenen:

- U bent langer dan 2 jaar ziek.
- Het gaat financieel slecht met het bedrijf of er is geen werk meer of het werk wordt geautomatiseerd etc.

Heeft uw werkgever ontslag bij UWV aangevraagd? Dan kunt u binnen 14 dagen een verweerschrift inleveren tegen het ontslag. In het verweerschrift geeft u aan waarom u het niet eens bent met het ontslag. U krijgt dit formulier automatisch van UWV.

Neem contact op zodat uw verweer juridisch goed is gemotiveerd.

Ontslag werknemer via kantonrechter

Heeft uw werkgever een andere (persoonlijke) ontslaggrond om u te ontslaan? Dan moet hij de kantonrechter verzoeken het dienstverband te ontbinden. U krijgt het verzoekschrift (hierin is het ontslag voor de werknemer omschreven) van de rechtbank toegestuurd en krijgt informatie hoe en waar u een verweerschrift kunt inleveren tegen het verzoekschrift.

Contact?!

Neem contact op om advies te vragen over uw persoonlijke situatie en/of hulp te vragen bij het protesteren tegen uw ontslag.